پنبه به سبب اهمیت و نقش موثر در اقتصاد کشورها به طلای سفید معروف است و گلستان به سبب حاصلخیزی خاک و آب و هوای مساعد برای تولید پنبه مرغوب و فراوان و کشتزارهای این محصول، روزگاری به عنوان سرزمین طلای سفید شهرت داشت، هر چند سالهاست که از سطح زیرکشت این محصول به شدت کاسته شده و از آن رونق خبری نیست.
در این پیوند نشست تخصصی تولید – تجارت پنبه به میزبانی اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی گرگان با حضور شماری از کشاورزان، کارشناسان، مسئولان دستگاه ها و صنایع مرتبط کشور برگزار شد تا راهکارهای احیای کشت پنبه و نجات این محصول بررسی و عملیاتی شود.
این درحالی بوده که امسال از سوی رهبر معظم انقلاب به نام اقتصاد مقاومتی ،تولید و اشتغال نامگذاری شده است و زراعت پنبه نیز از سوی وزارت جهادکشاورزی جزو محصول های حوزه اقتصاد مقاومتی معرفی شده است و لازم بوده طرح نجات پنبه کشور که نقش به سزایی در تامین امنیت غذایی، اشتغال و مواد اولیه صنایع نساجی کشور دارد، شتاب گیرد.
*احیای زراعت پنبه نیازمند همگرایی
معاون بهبود تولیدات گیاهی جهاد کشاورزی گلستان معتقد است که برای احیای دوباره زراعت پنبه در کشور از جمله استان گلستان راهی جز همگرایی همه بخش ها در رفع مشکلات کشت این محصول نیست.
سهراب سهرابی افزود: مهم ترین دلیل کاهش سطح زیر کشت پنبه در کشور، سرمایه گذاری پائین در بخش مکانیزاسیون، هزینه بالای تولید، پیدا شدن محصولات رقیب همچون شالی، کمبود منابع مالی، غیر اقتصادی بودن زراعت پنبه، خرد شدن زمین های کشاورزی، لحاظ مقررات سنگین اعطای تسهیلات بانکی، واردات محلوج بدون نگاه به حمایت و تولید داخلی و حذف تخم پنبه از روغن کشی است.
وی یادآور شد: ایجاد ساختار تخصصی و احیای شورای عالی پنبه، تخصیص یارانه به تولید کنندگان، خرید تضمینی پنبه و تخم پنبه، حفظ تعرفه واردات پنبه، حمایت از صنایع مرتبط با پنبه و حذف مالیات بر ارزش افزوده در این حوزه از جمله راهکارهای کمک به توسعه زراعت پنبه است.
*سوق دادن بخشی ازیارانه گندم به زراعت پنبه
رئیس سازمان صنعت، معدن و تجارت گلستان نیز معتقد است که بایستی بخشی از یارانهها از گندم به سمت کشت پنبه سوق داده شود و قوه مقننه نیز از این موضوع حمایت کند.
حسنیقلی قوانلو افزود: سال گذشته برای گندم نزدیک به ۶ هزار میلیارد تومان یارانه به کشاورزان پرداخت شد، در حالی که اگر به ازای هر تن پنبه سه میلیون تومان یارانه بدهیم ۱۰۰ هزار تن هم تولید شود، مجموع یارانه پرداختی۳۰۰ میلیارد تومان میشود و با این اعتبار میتوان سطح تولید پنبه در کشور را از ۵۰ هزار تن کنونی به ۱۰۰ هزار تن افزایش داد. وی به وضعیت زراعت پنبه در گلستان نیز اشاره کرد و گفت: این استان با داشتن زمین های مستعد، نقش به سزایی در تولید پنبه کشور دارد.
قوانلو همچنین با بیان اینکه وضعیت پنبه استان خوب نیست و نیاز به چاره جویی دارد، افزود: بیش از ۴۰ کارخانه پنبه در استان گلستان داشتیم که امروز تنها سه کارخانه آن فعال است. به گفته وی؛ دولت باید از تولیدکنندگان پنبه و صنایع تبدیلی آن حمایت جدی داشته باشد و مانند دیگر کشورها یارانه به بخش صنعت نساجی پرداخت شود.
* توسعه صنعت نساجی در گرو حمایت از زراعت پنبه
دبیر انجمن نساجی کشور پیشنهاد کرد که از زراعت پنبه در کشور حمایت شود تا صنعت نساجی نقش خود را بیشتر در اشتغالزایی و رونق اقتصادی نشان دهد.
محمد مهدی رئیسزاده اظهار داشت: باید برنامه ریزی و هدف برد – برد برای صنعت و تولید کننده پنبه در کشور دنبال شود. به گفته وی، برخی کشورهای تولید کننده پنبه افزون بر ۵۸ درصد به کشاورز و تولید کننده یارانه پرداخت می کنند.
وی با بیان اینکه ۲۵ میلیون تن تولید پنبه دنیا است، تصریح کرد: در کشور برای اینکه بتوانیم زراعت پنبه را توسعه داده و صادرات هم داشته باشیم باید در شرایط مساوی با تولید کننده خارجی قرار گیریم. رئیس زاده همچنین افزود: متاسفانه در کشور بروکراسی پیچیده ای داریم و هماهنگی برای رفع آن بسیار زمان نیاز است.
* پنبه گلستان را نجات دهید
رئیس اتاق بازرگانی صنایع، معادن و کشاورزی گرگان نیز با یادآوری اهمیت بالای کشت و تولید پنبه در اقتصاد منطقه و رونق اشتغال و سابقه گلستان در این بخش گفت که این زراعت در استان برای رونق نیازمند حمایت همه جانبه و همه بخش های دست اندرکار است.
رمضان بهرامی اظهار داشت: درصد قابل ملاحظه ای از قاچاق کشور به بخش نساجی مربوط می شود و باید برای رونق تولید کارخانههای نساجی همت کنیم.
وی گفت: زنجیرههای تولید پنبه و اشتغال صنایع مرتبط با آن در گلستان وجود دارد و این درحالی است که اگر استانی بخواهد این زنجیرهها را ایجاد کند حداقل نیاز به ۳۰ سال زمان دارد. بهرامی ادامه داد که ضرورت دارد به زراعت پنبه در استان گلستان بهای بیشتری داده شود چون این محصول پشتوانه کمک به افزایش سرانه درآمدی استان است.
*زراعت پنبه نیاز به نقشه راه دارد
نماینده مردم گرگان و آق قلا در مجلس شورای اسلامی نیز گفت: احیای زراعت پنبه در کشور با توجه به نقش موثر آن در اشتغالزایی، نیاز مبرم به تدوین نقشه راه دارد.
نورالله تربتی نژاد افزود: در تدوین نقشه راه تولید این محصول زراعی باید به حوزه تحقیقات، صنعت و قانونگذاری در این بخش نیز توجه شود. وی همچنین با بیان اینکه اتاق فکر و مدیریت کشت پنبه باید در کشور داشته باشیم، گفت: پنبه یک محصول اشتغالزا است و می‌تواند زنجیره اشتغال ایجاد کند و امسال زمینه توسعه آن در کشور فراهم است.
این نماینده مجلس با بیان اینکه ۴ کارگروه در کمیسیون بخش کشاورزی داریم، افزود: در این کارگروه ها با توجه به نامگذاری سال از سوی رهبر معظم انقلاب، درصدد هستیم محورهایی که می‌تواند در بخش اقتصاد و اشتغال تاثیرگذار باشد را احصاء کنیم و زراعت پنبه را نیز می توان در آن گنجاند.
*برنامه برای احیای زراعت پنبه
مدیر کل پنبه و گیاهان صنعتی وزارت جهاد کشاورزی نیز با بیان اینکه پنبه همراه گندم، دانه های روغنی و نیشکر جزو محصولات مدنظر در حوزه تحقق اقتصاد مقاومتی است، گفت: از این پس جدی تر و با برنامه در خصوص احیا و توسعه زراعت پنبه در کشور حرکت می کنیم.
ابراهیم هزارجریبی اظهار داشت: برنامههای احیای زراعت پنبه تدوین شده است و امسال سطح کشت آن نسبت به قبل رشد دارد و این روند صعودی تولید وش ادامه خواهد داشت.
وی به شناسایی آسیب ها در موضوع کشت پنبه اشاره کرد و گفت: کوتاه کردن دوره داشت و استفاده از ظرفیت های داخلی و خارجی در افزایش راندمان تولید از جمله اقدام ها است. مدیر کل پنبه و گیاهان صنعتی وزارت جهاد کشاورزی دیدگاه اصلی این وزارتخانه را تقویب رابطه بین صنعت و تولید پنبه عنوان کرد و ابراز داشت: برنامه دیگر کشورها را بررسی و به این نتیجه رسیدم که باید رابطه تولید و صنعت در این حوزه نزدیکتر شود.
هزارجریبی بیان داشت: به دنبال آن هستیم یارانهها را به سمتی ببریم که بتواند به صنایع مرتبط با پنبه کمک بیشتری کند.
*سالانه، رقم های جدید برای زراعت پنبه معرفی می شود
رئیس موسسه تحقیقات پنبه کشور نیز با تاکید بر فعالیت برای توسعه زراعت پنبه گفت که سالانه یک رقم جدید برای زراعت پنبه در ایران معرفی می شود.
قربانعلی روشنی افزود: سرمایه گذاری در معرفی رقم جدید زراعت پنبه در ایران در مقایسه با سایر کشورها خوب است و پیگیری در این بخش ادامه دارد.
وی با بیان اینکه تولید ارقام جدید که بتواند عملکرد را بالا ببرد در مرکز تحقیقات پنبه کشور دنبال میشود، یادآور شد: پایدارترین روش برای افزایش تولید در واحد سطح تولید ارقام پرمحصول از طریق روشهای اصلاحی و ژنتیکی است.
روشنی به وضعیت زراعت پنبه در کشور نیز اشاره کرد و افزود در سالهای اخیر زراعت پنبه به سمت محیطهای شور رانده شده و طبیعی است که دیگر نمیتوان از رقمی مثل ساحل استفاده کرد و باید به سمت ارقامی برویم که زودرس باشد.
وی با بیان اینکه ‘ساجدی’ آخرین رقمی بود که موسسه تحقیقات پنبه کشور تولید کرد و طول دوره کشت آن ۱۲۰ روز است ، گفت: موسسه با معرفی این رقم زراعت پنبه توانسته است ۶۰ روز دوره کشت این محصول را کاهش دهد و این رقم زودرس بوده و نسبت به شوری مقاومت دارد.
وی در خصوص کیفیت پنیه تولیدی هم گفت: پنبه خوبی در کشور داریم و اظهار نظرهای نادرستی که نسبت به کیفیت پنبه کشور می شود، بیانصافی است.
رئیس موسسه تحقیقات پنبه کشور با بیان اینکه امسال کشت نشائی پنبه برای ۱۲۰ هکتار برنامه ریزی شده است، افزود: کشت نشائی یک تن در هکتار افزایش عملکرد نسبت به کشت معمولی (بذرپاشی) دارد.
مختار مهاجر رئیس سازمان جهاد کشاورزی گلستان نیز با اشاره به آسیب های خشکسالی و کمبود ذخایر آبی استان گفت که کشت پنبه می تواند به بهبود وضعیت آب های زیر زمینی کمک کند.
وی؛ توسعه کشت پنبه را با توجه به ضرورت حفظ خاک، تنوع گیاهی، کنترل بیولوژیک، افزایش مواد آلی خاک مهم بیان کرد و افزود: کشت پنبه در سطح ۲۰ هزار هکتار در استان برنامه ریزی شده است.
به گزارش ایرنا در سال زراعی قبل ۲۱ هزار و ۵۰۰ تن وش از سطح ۱۰ هزار و ۵۷۰ هکتار زمین زیر کشت پنبه در استان گلستان برداشت شد.
کشت پنبه در اراضی گلستان تابع شرایط اقلیمی همچون مساعد شدن هوا و رطوبت خاک بوده و بیشتر عملیات خاک ورزی و تهیه بستر کاشت در قسمت های شرق و شمال استان (مناطق خشک) در اوایل فروردین و در مناطق غربی استان (مناطق مرطوب) در اردیبهشت انجام می شود.
در گلستان از ارقام تجاری مناسب برای پنبه کاری نظیر ‘ساحل، سپید، ارمغان و گلستان’ استفاده می شود، برداشت وش از پنبه زارهای استان از اواخر تیرماه آغاز می شود. استان مرزی گلستان یک میلیون و ۸۶۸ هزار نفر جمعیت دارد که زندگی بسیاری از آنان با کشاورزی در افزون بر ۶۵۰ هزار هکتار زمین زراعی تامین می شود.
منبع : نساجی امروز
